Bo nie sztuka być wiernym, kiedy dostaje się za to gorącą strawę, mundur i oporządzenie, dodatek za wysługę lat, no i oczywiście • ordery. Do takiej wierności zdolny jest właściwie każdy, a już specjalnie ci, którzy przedziwnym tropizmem zawsze skądś wiedzą, z której strony chleb jest posmarowany. I pewnie dlatego co najmniej 3 miliony wiernych Związkowi Radzieckiemu natychmiast się od niego odstrychnęło, kiedy tylko okazało się, że Niemcy dają lepsze granty.
Sztuka być wiernym w sytuacji, gdy jedyną nagrodą za wierność jest krew, pot, łzy i rozpacz. Do takiego poświęcenia, do takiej ofiary zdolni są ludzie, którzy bardzo kochają, a w dodatku • mają jeszcze charakter. Dlatego święto Żołnierzy Wyklętych nie tylko ma być hołdem i zadośćuczynieniem dla Najwierniejszych z Wiernych, ale również • okazja do rachunku naszego narodowego sumienia: na ile jesteśmy wierni Polsce, a za ile gotowiśmy ją porzucić.
I nie chodzi mi tutaj o fizyczną emigrację, bo ci, których warunki do niej zmusiły, często tym bardziej interesują się Polską i troszczą się o nią, niż ci, którzy w Polsce zostali i nawet z Polski żyją. Odwiedziłem tyle skupisk emigracyjnych w Europie i Ameryce, że wiem, co mówię. Mówiąc o gotowości porzucenia Polski mam na myśli tych wszystkich, którzy Polski się wstydzą, którzy marzą, by nikt nie rozpoznał w nich Polaka, którzy pozują na etranżerów.
Tymczasem żołnierze Najwierniejsi z Wiernych podnieśli poprzeczkę tak wysoko, że mało jest ludzi, którzy na ich wspomnienie nie doznawaliby uczucia zawstydzenia. Nie trzeba się tego wstydu wstydzić, bo skoro go odczuwamy, to znaczy, że sumienia nasze nadal są żywe i reagują prawidłowo. Ten wstyd, to najcenniejszy podarunek, jaki żołnierze Najwierniejsi z Wiernych przesyłają nam zza grobu. Dzięki niemu bowiem mamy poczucie miary, a w dzisiejszych czasach to jest rzecz bezcenna.
http://www.michalkiewicz.pl/tekst.php?tekst=1953