Wikipedia PL said:
Rasizm,
dyskryminacja rasowa (z
fr. le racisme od
la race – ród,
rasa, grupa spokrewnionych) – zespół poglądów głoszących istnienie różnic i nierówności pomiędzy ludźmi. Wynikająca z nich ideologia przyjmuje wyższość jednych ras nad innymi
[2]. Przetrwanie tych "wyższych" ras staje się wartością nadrzędną i z racji swej wyższości dążą do dominowania nad rasami "niższymi"
[3]. Rasizm opiera się na przekonaniu, że różnice w wyglądzie ludzi niosą za sobą niezbywalne różnice osobowościowe i intelektualne (ten pogląd znany jest w
jęz. ang. jako
racialism[4]).
Kazde (każde!) z zacytowanych zdan mozna intrpetować dwojako.
Z pierwszego zdania wynika, ze samo spostrzezenie roznic (empirycznie udowadnialnych (azjatki są drobne), subiektywnych (azjatki są ładne) oraz faktycznie nieistniejących (azjatki są głupie)), a wiec nierownosci, juz podpada pod rasizm. Z drugiej strony zauwazona różnica może dotyczć cech fizycznych, a nie czlowieczenstwa (i wynikajacych z tego praw). Drugie zdanie takze mozna interpretowac dowolnie: "white man cant jump" moze miec znaczenie supremacyjne (w danych warunkach, ktos kto skacze wyzej ma wieksze szanse ~= bardziej zasluguje na przezycie w takich lub nawet w innych warunkach), a moze byc tylko empirycznie udowadnialna cecha rzeczywistosci. Podobnie ze zdaniem trzecim.
Definicja jest wiec dosc dowolnie interpretowalna.
Wydaje mi sie, ze kluczem jest tu slowo "ideologia" ze zdania drugiego, tj. kiedy prawdziwe lub nieprawdziwe obserwacje zwiazane z "rasą" sa wyznacznikiem do działań na innych płaszczyznach zycia, w szczegolnosci gdy wiaze sie z dazeniem do faktycznego ograniczenia praw (majątkowych, osobistych, itp) lub narzucenia wiekszej ilosci obowiazkow ze wzgledu na rasę. Jeśli omawiana regulacja czy dzialanie dotyczy wszystkich bez względu na rasę - jak tu mówić o rasizmie.
Z ciekawości spojrzałem też tu:
Wikipedia EN said:
The ideology underlying racist practices often includes the idea that humans can be subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as inferior or superior
To też w sumie jest niejednoznaczne. Bo mowiąc, że opanowanie Ameryki przez Europejczyków było w prawie grupujemy etnicznie część homo sapiens sapiens i dajemy im inne prawa, z drugiej strony można powiedzieć, że podział nie jest etniczny, tylko cywilizacyjno-technologiczno-kulturowy. Co ciekawe to jest tez włączone do terminu:
Wikipedia EN said:
Therefore,
racism and
racial discrimination are often used to describe discrimination on an ethnic or
cultural basis, independent of whether these differences are described as racial. According to a
United Nations convention on racial discrimination, there is no distinction between the terms "racial" and "ethnic" discrimination.
Wynikałoby z tego, że jeśli powiesz, że kosmici otwierający tunele czasoprzestrzenne by przylatywać na Ziemię, są wyższą cywilizacją, jesteś rasistą.
Poczytałem, napisałem, ale mądrzejszy nie jestem :)